O poglądach greckich filozofów na miłość
dowiedzieć się możemy z "Uczty" Platona, przedstawionej z
wdziękiem i wysokim kunsztem literackim relacji z fikcyjnej biesiady grona
przyjaciół, którzy obrali sobie jako temat rozważań pochwałę Erosa.
Zalety Erosa charakteryzuje Platon słowami Agatona, wytwornego gospodarza
domu, w kwiecistej mowie w stylu sofistów. - Jest to najpiękniejszy i
najlepszy z wszystkich bogów, bo najmłodszy, delikatny - mieszka w sercach i
duszach bogów i ludzi, lotny, nieuchwytny w formach, ma kształty harmonijne,
wdzięk, piękną cerę, przebywa pośród kwiatów i nikomu nie czyni krzywdy,
jest sprawiedliwy, umiarkowany - panuje nad żądzami i rozkoszami, mężny,
mądry - kogo nawiedzi, ten się staje twórcą, budzi nowe życie, wykazuje
zręczność w sztukach, zamiłowanie do piękna, rozbudza przyjaźń.
Temu bogowi oddali swoje myśli i talent
pisarski nasi poeci, bo jak powiadał wielki filozof
"od ciał pięknych do pięknych
postępków, od postępków do nauk pięknych, a od nauk aż do tej nauki na
końcu, która już nie o innym pięknie mówi, ale człowiekowi daje owo piękno
samo w sobie [...], nadświatowe, wieczne, jedyne, niezmienne piękno samo w
sobie".
|